Vinç Nedir? Vinç Çeşitleri Nelerdir?

İnsan ve kol gücünün yetmediği durumlarda ağır cisimlerin kaldırılmasında yardımcı olan iş makinelerine vinç denmektedir. Yükler önce vincin ucuna bağlanır. Sonra da operatör vasıtasıyla bir yerden başka bir yere transfer edilir. İnsanların bir araya gelip kaldıramayacağı yükler bu sayede kolaylıkla taşınır. Bu sayede zamandan da tasarruf edilmiş olur. Vinçler genel olarak inşaatlarda kullanılır.

Vinçlerin genel özelliklerini kısaca sıralayacak olursak şu maddelerden bahsedebiliriz;

• İnsan gücünün yetmeyeceği veya zamanın kaybedileceği yerlerde devreye girerek çok ağır yüklerin transferinde yardımcı olur.
• Vinçler yukarı aşağı hareket edebilir ve 360 derece dönebilir.
• Standart bir vinçle 60 tonluk bir ağırlık rahatlıkla taşınabilir.
• Vinçler yaklaşık 40 metre kadar yüksekliğe çıkabilir. Bu sayede yüksek binalar inşa edilir.

“Vinç” genel bir isim olsa da ve genel yapı itibariyle birbirlerine benzeseler de şekil ve kullanım alanlarına göre farklılıklar göstermektedir.

VİNÇLERİN SINIFLANDIRILMASI

Vinçlerin farklı türleri olduğunu makalemizin başında belirtmiştik. Peki vinçler neye göre sınıflandırılıyor? Vinçlerin çeşitlerine ayrılması kullanım amacına ve kullanıldığı yere göre değişiklik göstermektedir. Hareket becerilerine ve kaldırma güçlerine bağlı olarak vinçleri sınıflandırmak mümkün olmaktadır.

Hareket kabiliyetine göre vinçleri sınıflayacak olursak;

• Sabit vinçler
• Lastik tekerlekli vinçler
• Paletli vinçler
• Köprülü vinçler
• Ray üzerinde hareket edebilen vinçler

Şimdi de kaldırma kapasitesine göre ayrılmış vinç çeşitlerinden bahsedelim;

• Hidrolik – halatlı vinçler
• Halatlı vinçler

Belli başlı vinç çeşitlerinden bahsedecek olursak şunları sıralayabiliriz;

1 – Kule Vinç Nedir?

İsminden de belli olacağı gibi uzun – kule tipi olan vinçlere kule vinç denilmektedir. Kule vinçler limanlarda ve hemen hemen her gün gördüğümüz inşaat şantiyelerinde sıkça karşımıza çıkar. Genellikle konteyner gibi ağır yüklerin taşınmasında yardımcı olması için kullanılır. Bunun yanında limanlarda da gemilerde bulunan ağır yüklerin bir yerden bir yere nakledilmesinde işe yaramaktadır. Kule vinçlerde, vincin tam ortasında cam bir bölme bulunmaktadır. Burası, komut – yönetim merkezidir. Vinç operatörü vincin kontrolünü oturduğu bu camlı bölmeden sağlamaktadır.

2 – Pergel Vinç Nedir?

Vinç adları çoğunlukla şekillerinden dolayı takılmıştır. Kule vinçin şekli kuleye benzediği gibi pergel vincin şekli de pergelle benzeşmektedir. Pergel vinçler kendi ayağı veya sağlam bir beton üzerine monte edilmektedir. Pergel vinçler kendi etrafında 360 derece dönebilir.

3 – Sepetli Vinç Nedir?

Şekline göre ismini almış bir başka vinç türü de sepetli vinçtir. Bu vinçlerde vincin ucunda bir sepet bulunmaktadır. Bu platform merdivenin yetersiz kaldığı noktalarda kullanılır. Yangın söndürme faaliyeti sırasında itfaiyecilerin kullandığı ve genellikle haberlerde izlediğiniz vinç türü sepetli vinçtir. Sokakta yapılan bakım ve onarım çalışmalarında da bu sepetli vinçler kullanılır.  Sokak lambaları, trafik ışıkları vs…

4 – Tek Ray Vinç Nedir?

Tek ray vinç adından da anlaşılacağı üzerine tek bir ray üzerine konumlanmaktadır. Tek bir çizgi üzerinde hareket kabiliyeti bulunmaktadır. Belli oranda yük kaldırmaya yarar.

5- Kurtarıcı Vinç Nedir?

Kurtarıcı vinçlere genel olarak trafikte rastlıyoruz. Özellikle kaza yapan araçları değişen boyutlardaki bu vinçler trafikten kaldırıyor. Sadece trafikte değil tabi şartlara göre endüstriyel makinelerde başta olmak üzere, çok sayıda işyerinin de kurtarıcı vinç kullandığı bilinmektedir.

6- Gezgin Vinç Nedir?

Gezgin vinçlere genel olarak fabrikalarda ve reel sektörlerde rastlıyoruz. Gezgin vinçler raylı bir modeldir. Tek raylı ve iki raylı olarak karşımıza çıkarlar. Gezgin vinçler fazlasıyla işlevseldir ve yük taşıma imkânları fazladır. Bununla birlikte birçok işletmede işleri kolaylaştırması açısından hayat kurtarıcı özelliğe sahip olduğunu söylemeliyiz.

7-) Portal Köprülü Vinç Nedir?

Portal köprülü vinçler sabit kolonlar üzerinde tek yönde hareket etmektedir. Özellikle fabrika ve sanayi sektöründe tercih edilirler. Kapalı alanlara nazaran genellikle açık alanlarda portal köprülü vinçlerden faydalanılmaktadır. 3 farklı modelleri mevcuttur.

😎 Teleskopik Vinçler Nedir?

Yatay ve düşey hareket etmeleri sayesinde ağırlıkları bir yerden başka yere kolayca transfer edilmesini sağlamaktadır. Kendi etrafında dönebildiği için birçok vinç türüne göre daha kolay kullanım imkânı sağlar.

9-) Monoray Vinç Nedir?

Çoğu zaman fabrikalarda tercih edilen bu vinçler tek eksen ve yönde, bir rayda hareket eder. En büyük avantajı hem uzun ömürlü olmaları hem de bakımlarının muadillerine göre daha kolay olmasıdır.

Monoray vinçler 3’e ayrılmaktadır;

• Sabit Halatlı
• Arabalı Halatlı
• Çift Raylı Arabalı